Uitleg onderdelen samenlevingscontract, testament, levenstestament

  • 27 juni 2023

In dit artikel

Uitleg onderdelen samenlevingscontract Thuisnotaris

Inboedel

Volgens de wet spreken we van ‘inboedel’ als het gaat om huisraad, meubilering en stoffering. De inboedel is dus alles wat zich in en om een woning bevindt, maar er geen deel van uitmaakt. Denk aan stoelen, tafels en gordijnen. Een keuken of badkamer behoort dus niet tot de inboedel. In het samenlevingscontract wordt vastgelegd wat onder inboedel wordt verstaan. Zo kunt u bepalen welke andere zaken u tot de inboedel wilt rekenen, ook al is het in de wettelijke zin geen inboedel. Lees hier alles over inboedel.

Woning

In het geval van een echtscheiding kan de rechter bij wijze van voorlopige voorziening de woning tijdelijk toekennen aan een van de partners. De rechter maakt daarbij een belangenafweging. Voor samenwonende partners kent de wet een dergelijke regeling niet. U kunt afspreken dat u dat wel wilt. Doet u dat niet en is de woning eigendom van een van beiden of wordt deze gehuurd door een van beiden, dan heeft de andere partner geen aanspraken. Als de woning gezamenlijk eigendom is of gezamenlijk wordt gehuurd, dan heeft u gelijke aanspraken. Voor goederen die gemeenschappelijk eigendom zijn kan worden bepaald dat deze na het overlijden van de ene partner zullen toekomen (“verblijven”) aan de andere partner. Lees hier alles over woning.

Pensioen

Samenwoners komen nooit automatisch in aanmerking voor het eventuele nabestaandenpensioen dat hun partner opbouwt. Wel kunnen de partners afspreken dat ze elkaar een recht toekennen op hun nabestaandenpensioen. De voorwaarden daarvoor in het betreffende pensioenreglement zijn doorslaggevend. Lees hier alles over pensioen.

Alimentatie

Als samenwoners uit elkaar gaan is er wettelijk geen recht op partneralimentatie. Hoewel het niet aannemelijk is, kan niet helemaal uitgesloten worden dat een rechter toch partneralimentatie zou kunnen toekennen, gelet op bijvoorbeeld de duur van het samenleven of andere bijzondere omstandigheden. Hier kan het recht op partneralimentatie uitdrukkelijk worden uitgesloten. Wordt het niet uitgesloten, dan wil dat uiteraard niet zeggen dat er wel een recht op partneralimentatie is. Wanneer er gezamenlijke kinderen zijn, kan uiteraard wel kinderalimentatie verschuldigd zijn. Lees hier alles over alimentatie.

Social media

Uw online reputatie wordt steeds belangrijker. Na een vechtscheiding wordt de ruzie vaak online voortgezet. Door een sociale media clausule in je overeenkomst te laten opnemen kun je voorkomen dat bepaalde zaken na een scheiding online gedeeld worden. Lees hier alles over social media.

Onderneming

In het samenlevingscontract staat wat wordt verstaan onder inkomen. Dat is van belang in verband met de bijdrage die beide partners in de kosten van de huishouding betalen. Deze bijdrage is afhankelijk van het inkomen. Het opnemen van een clausule over een eigen bedrijf in een samenlevingscontract is van groot belang voor stellen waarvan een van beide partners een eigen bedrijf heeft of van plan is er een op te richten. Lees hier alles over onderneming.

Uitleg onderdelen testament Thuisnotaris

Stiefkinderen gelijkstellen

Stiefkinderen gelden volgens de wet niet als erfgenamen. Door te kiezen voor de mogelijkheid om uw stiefkinderen gelijk te stellen, worden zij op dezelfde manier behandeld als uw kinderen. Zij worden uw erfgenamen en krijgen dan, net als uw kinderen, recht op een deel van uw nalatenschap. Indien u uw stiefkinderen gelijkstelt aan uw eigen kinderen, hebben zij ook recht op de vrijstelling van erfbelasting van kinderen. Lees hier alles over stiefkinderen gelijkstellen.

Opvullegaat

Het opvullegaat is een clausule die u kunt toepassen in uw testament waarmee erfbelasting bij het eerste overlijden kan worden bespaard. Het zorgt ervoor dat u bij het eerste overlijden kunt afwijken van de wettelijke verdeling. De langstlevende krijgt de mogelijkheid om de erfdelen bij eerste overlijden zelf te bepalen. Vaak kiest men een verdeling waarbij de erfdelen binnen de gestelde vrijstelling blijft. Wanneer de erfdelen binnen de vrijstelling blijven hoeft er over dat deel geen erfbelasting betaald te worden. Lees alles over het opvullegaat.

Combinatieregeling

De combinatieregel geeft de langstlevende de mogelijkheid om de woning bij het eerste overlijden alvast te vererven aan de kinderen. Zij krijgen dan het zogeheten ‘bloot eigendom’. Door het huis na het eerste overlijden al na te laten aan de kinderen, wordt het vermogen van de langstlevende omlaag gebracht. Dit kan voordelig zijn wanneer er zorg nodig is en er een eigen bijdrage moet worden betaald. Deze eigen bijdrage wordt berekend op basis van de hoogte van het vermogen en het inkomen. Door gebruik te maken van de combinatieregel kan de eigen bijdrage in de zorg dus minder worden. Een nadeel van de combinatieregel is dat er bij het vererven van de woning wel meteen erfbelasting moet worden betaald. Er moeten dus genoeg liquide middelen beschikbaar zijn. Daarnaast moet de keuze om al dan niet gebruik te maken van de combinatieregel binnen 3 maanden na het eerste overlijden worden gemaakt. Lees hier alles over de combinatieregel.

Uitbreiden opeismomenten (voorheen bekend als AWBZ-Clausule)

Wanneer u overlijdt en u laat een partner en kinderen achter, krijgen de kinderen volgens het wettelijk erfrecht een niet-opeisbare vordering op de partner. Mocht de langstlevende gaan hertrouwen of in een zorginstelling terecht komen, kunnen de kinderen hun vordering opeisen. In het geval van zorg waarbij een eigen bijdrage betaald moet worden, kan dit voordelig zijn. De eigen bijdrage voor de zorg wordt namelijk berekend op basis van de hoogte van het vermogen en het inkomen. Indien de kinderen de mogelijkheid krijgen om hun kindsdeel eerder op te eisen kan het vermogen van de langstlevende aanzienlijk worden verlaagd,. Dit kan er voorzorgen dat de eigen bijdrage lager is. Lees alles over opeismomenten.

Privéclausule

Toepassing van de privéclausule zorgt ervoor dat u partners van uw erfgenamen kunt uitsluiten van uw erfenis. U kunt hierbij kiezen voor een zachte en een harde uitsluiting met tweetrap. De zachte uitsluiting zorgt ervoor dat wanneer uw erfgenaam komt te overlijden, de partner wél aanspraak heeft op de erfenis. Wanneer er sprake is van een echtscheiding, heeft de partner dit niet. In geval van de harde uitsluiting met tweetrap heeft de partner van uw erfgenaam bij zowel echtscheiding als overlijden van uw erfgenaam geen recht op de erfenis. Lees hier alles over de privéclausule.

Voogdij

Indien uw kinderen minderjarig zijn is het verstandig om een voogd aan te stellen in uw testament. Mocht de situatie voorkomen dat u als ouders beide komt te overlijden, dan volgt uit de wet dat de rechter beoordeelt wie de geschikte persoon is om de zorg van uw minderjarige kind(eren) over te nemen. Door middel van een testament kunt u zelf beslissen wie u graag als voogd wilt opnemen. Daarnaast kunt u ook een reserve-voogd aanstellen indien de eerste voogd de taak niet meer kan of wilt uitvoeren. Lees hier alles over voogdij.

Rampenclausule

Met het opnemen van de rampenclausule in uw testament kunt u ervoor zorgen dat wanneer u samen met uw gezin tegelijkertijd komt te overlijden, de erfenis evenredig wordt verdeeld over uw beide families. Ook kunt u ervoor kiezen om de erfenis aan bijvoorbeeld een bepaald persoon of een goed doel na te laten. Indien u de rampenclausule niet opneemt, kan het voorkomen dat de gehele nalatenschap uiteindelijk bij één familie terecht komt, terwijl dit misschien niet uw wens was. Lees alles over de rampenclausule.

Bewind

Bewind in een testament verwijst naar de situatie waarin een bepaald vermogen of eigendom wordt beheerd door een bewindvoerder namens de begunstigde. Bewind wordt opgenomen wanneer de erflater bezorgd is over de capaciteit van de begunstigde om het vermogen zelf te beheren, bijvoorbeeld bij jonge erfgenamen of personen met beperkte financiële vaardigheden. Het  opnemen van bewind is belangrijk omdat het zorgt voor het behoud en verantwoord beheer van het vermogen, terwijl het de belangen van de begunstigde beschermt. Lees alles over bewind.

Fondstestament

Een fondstestament kan handig voor u zijn indien u een kind heeft met een beperking. Door middel van een fondstestament kunt u ervoor zorgen dat uw erfenis niet direct naar uw kind gaat, maar dat er een fonds wordt opgericht ter grootte van het erfdeel of ter groote van de legitieme portie.  Indien uw kind uw nalatenschap namelijk rechtstreeks ontvangt kan dit van invloed zijn op de hoogte van zijn of haar uitkering. Hoe meer uw kind erft, des te kleiner wordt de uitkering. Daarnaast kan dit ervoor zorgen dat er veel geld naar de nodige zorg toegaat. U kunt zelf regelen wie het fonds mag beheren Er zijn door de belastingdienst voorwaarden gesteld of uw kind in aanmerking komt voor een verhoogde vrijstelling voor kinderen met een beperking. Lees alles over het fondsentestament.

Onterven / Legitieme portie

In uw testament krijgt u de mogelijkheid om bepaalde erfgenamen te onterven. Zij hebben in dat geval geen recht meer op een deel van uw nalatenschap. Let op: kinderen behouden altijd het recht op hun legitieme portie. Dit is het deel van de erfenis waar kinderen volgens het wettelijk erfrecht altijd aanspraak op kunnen maken. De legitieme portie betreft de helft van het wettelijke erfdeel van het kind (het zogenaamde kindsdeel). Lees alles over hoe onterven werkt en hoe kind onterven.

Kleinkindlegaat

Door middel van het opnemen van een kleinkindlegaat in uw testament kunt u een bedrag nalaten aan uw kleinkinderen. Kleinkinderen hebben eenzelfde vrijstelling voor de erfbelasting als kinderen. Door gebruik te maken van deze vrijstelling wordt de eventuele verschuldigde erfbelasting verlaagd. In uw testament kunt u zelf kiezen hoe hoog dit kleinkindlegaat mag zijn. U kunt hierbij kiezen voor een bedrag of percentage uit de nalatenschap. Daarnaast kunt u ook aangeven of dit legaat uit de gehele nalatenschap moet komen of uit het deel van de nalatenschap van de ouder van het kleinkind. lees hier alles over het kleinkindlegaat

Legaat aan derden

Door middel van het opnemen van een legaat aan derden in uw testament kunt u geldbedragen, percentages en of specifieke goederen nalaten aan specifieke personen en/ of goede doelen. Door een legaat in uw testament op te nemen kunt u er zeker van zijn dat het geldbedrag of de goederen ook daadwerkelijk bij de specifieke personen en/ of goede doelen terecht komen. Op deze manier staan al uw wensen duidelijk op papier. lees alles over legaat aan derden en legaat vrij erfrecht.

Executeur en vergoeding executeur

De executeur is degene die verantwoordelijk is voor de afwikkeling van uw erfenis. Hij of zij regelt zaken zoals het betalen van schulden, verdelen van bezittingen en informeren van erfgenamen. De executeur zorgt er daarnaast voor dat uw persoonlijke wensen ook echt worden uitgevoerd. U krijgt de mogelijkheid om de executeur een vergoeding te geven voor de werkzaamheden die gepaard gaan met de afwikkeling van uw erfenis. lees hier alles over de executeur en de vergoeding executeur.

Reserve-executeur

Indien de eerste persoon die u heeft aangesteld als executeur de taak niet meer kan of wilt uitvoeren, dan is het belangrijk dat er ook een reserve-executeur is opgenomen in uw testament. Deze persoon kan dan alsnog uw persoonlijke wensen uitvoeren. Indien u geen reserve-executeur aanstelt worden uw erfgenamen gezamenlijk verantwoordelijk voor de afwikkeling van uw nalatenschap. Zie verdere uitleg bij executeur.

Uitleg onderdelen levenstestament Thuisnotaris

Gevolmachtigde (eerste, tweede en derde)

In uw levenstestament kunt u verschillende volmachten aanwijzen, namelijk een notariële -en een medische volmacht. Deze personen krijgen de bevoegdheid om namens u beslissingen te maken indien u daar niet meer toe in staat bent. De notariële volmacht ziet vooral op financiële beslissingen, zoals de verkoop van uw huis of het mogen doen van schenkingen uit uw vermogen. De medische volmacht ziet vooral in op medische behandelingen of de plaats van zorginstelling. In uw levenstestament kunt u een rangorde maken van de eerste, tweede en derde gevolmachtigden. Indien de eerste gevolmachtigde(n) de taak niet meer kan of wil uitvoeren, komen de tweede dan wel derde gevolmachtigde(n) aan bod. lees alles over gevolmachtigde.

Medische volmacht

De medische volmacht maakt deel uit van het levenstestament. Indien u zelf niet meer wilsbekwaam bent kunt u gevolmachtigde(n) aanstellen die voor u beslissingen mogen maken. Met een medische volmacht geeft u iemand de bevoegdheid om mee te praten over uw medische situatie, denk hierbij bijvoorbeeld een bepaalde behandeling of aan de plaats van een zorginstelling. Lees alles over medische volmacht.

Niet-reanimatie verklaring

Met het opnemen van een niet-reanimatie verklaring kunt u aangeven dat u niet gereanimeerd wilt worden in geval u bijvoorbeeld een hartstilstand heeft. Indien u een niet-reanimatie verklaring opneemt in uw testament zijn artsen en andere betrokkenen verplicht om uw wens op te volgen. Lees hier alles over de niet-reanimatie verklaring

Behandelverbod

Met het opnemen van een behandelverbod in uw testament kunt u ervoor zorgen dat bepaalde medische behandelingen worden verboden. Het behandelverbod is bedoeld voor de situatie waarin u zelf niet meer kunt aangeven of u wel of niet een bepaalde behandeling wilt ondergaan. De behandelend arts is gehouden om uw wens uit te voeren en te respecteren. Lees hier alles over het behandelverbod.

Euthanasieverklaring

Een euthanasieverklaring is een document waarin u aangeeft onder welke omstandigheden u graag euthanasie wilt laten plegen. Het opstellen van een dergelijk document kan ervoor zorgen dat uw wensen met betrekking tot het levenseinde worden gerespecteerd. Het opstellen van een euthanasieverklaring geeft duidelijkheid en voorkomt discussies. Het is belangrijk om te weten dat het hier gaat om een wens: de behandelend arts zal altijd het eindoordeel geven maar kan op deze manier wel rekening houden met de wensen uit uw testament. Lees hier alles over de euthanasieverklaring

Delen via

Online gemakkelijk en snel regelen!

Ontdek

Gratis

Ontdek hoe je ideale samenlevingscontract of testament er uit ziet en bepaal later of je verder wilt.

Doe het zelf

Per akte €275

Maak zelf je samenlevingscontract of testament, laat ons het controleren, teken bij een notaris bij jou in de buurt.

Laat je helpen

Per akte €275
+
Eenmalig €99

Bespreek met een erfrechtspecialist je wensen en maak samen je testament, teken bij een notaris bij jou in de buurt.

Check je situatie met de TestamentTest

De TestamentTest geeft jou inzicht of je testament en/of levenstestament goed geregeld is. Op basis van een aantal vragen krijg je snel en eenvoudig meer duidelijkheid over je eigen situatie en mogelijkheden. Je ontvangt na het invullende van de test ook een persoonlijk verslag. Ruim 80.000 mensen hebben de test ingevuld!

Doe de TestamentTest