Erfrecht en nalatenschap zijn complexe onderwerpen. Als een familielid overlijdt, komen er veel zaken om de hoek kijken. Zo moet er een erfenis worden verdeeld. Maar hoe gaat dit in zijn werk? Wat gebeurt er als een erfgenaam overlijdt voordat de erfenis verdeeld is? In dit artikel leggen we uit wat plaatsvervulling en aanwas zijn en hoe dit van invloed kan zijn op de verdeling van een erfenis. In een ander artikel vertellen we je meer informatie over de afwikkeling nalatenschap.
Bij overlijden gaat de erfenis over op de erfgenamen. Als een erfgenaam overlijdt voordat de erfenis verdeeld is, dan kan het zo zijn dat zijn of haar kinderen in de plaats van deze erfgenaam treden. Dit heet plaatsvervulling. Het komt ook voor dat er een erfgenaam overlijdt zonder dat er kinderen zijn. In dat geval kan het zo zijn dat de erfenis verdeeld wordt over de andere erfgenamen. Dit heet aanwas.
Voorbeeld Plaatsvervulling
Stel, er zijn drie kinderen van de overledene. Kind 1 overlijdt voordat de erfenis is verdeeld en laat twee kinderen na. Kind 2 en kind 3 erven in dit geval hun eigen erfdeel (1/3). De kinderen van het overleden kind 1 treden namelijk in de plaats van hun ouder en ontvangen samen één derde van de erfenis.
Voorbeeld Aanwas
Stel, er zijn drie kinderen van de overledene. Kind 1 overlijdt zonder kinderen na te laten. In dat geval erven kind 2 en kind 3 niet samen twee derde van de erfenis, maar ieder de helft. De erfenis van kind 1 wordt namelijk verdeeld over de andere erfgenamen.
Bij plaatsvervulling kan het zijn dat de erfenis over meerdere personen wordt verdeeld. Dit kan gevolgen hebben voor de erfbelasting die betaald moet worden. Het tarief van de erfbelasting is afhankelijk van de waarde van de erfenis en de relatie tussen de erfgenaam en de overledene. Bij plaatsvervulling wordt er gekeken naar de relatie tussen de overledene en de persoon die in de plaats van de erfgenaam treedt. Hierbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen een kleinkind of een ander familielid. Het tarief van de erfbelasting is dus afhankelijk van de hoogte van de erfenis en de relatie tot de overledene.
Plaatsvervulling of aanwas vindt in verschillende situaties plaats. Een veel voorkomende situatie is bijvoorbeeld als een erfgenaam is overleden voordat de erflater zelf overlijdt. In dit geval treedt de plaatsvervanger van de erfgenaam in zijn of haar plaats.
Een andere situatie waarin plaatsvervulling of aanwas plaatsvindt, is als een erfgenaam de erfenis verwerpt of als hij of zij niet in staat is om de erfenis te aanvaarden, bijvoorbeeld vanwege onderbewindstelling of faillissement. In dat geval treedt de plaatsvervanger in zijn of haar plaats en wordt hij of zij geacht de erfenis te hebben aanvaard.
Plaatsvervulling is een belangrijk onderdeel van het erfrecht. Het kan voorkomen dat een erfgenaam is overleden voordat de erflater zelf overlijdt, of dat een erfgenaam de erfenis verwerpt of niet kan aanvaarden. In dat geval treedt de plaatsvervanger in zijn of haar plaats. Bij plaatsvervulling gelden dezelfde tarieven voor de erfbelasting als wanneer de erfgenaam direct van de erflater zou hebben geërfd. Het is daarom belangrijk om bij het opstellen van een testament rekening te houden met de mogelijkheid van plaatsvervulling en daar de nodige afspraken over te maken.
Wil je een testament of een levenstestament laten opstellen? Kies dan voor Thuisnotaris! Bij ons kun je helemaal zelf een testament samenstellen. Wij bieden drie verschillende opties op onze website: Een ontdek pakket, het doe-het-zelf pakket en het laat je helpen pakket. Bezoek nu onze website en stel jouw eigen testament samen! Het is heel verstandig om te kiezen voor een testament en een levenstestament. Heb je vragen? Neem dan gerust contact met ons op!
Ontdek
Ontdek hoe je ideale samenlevingscontract of testament er uit ziet en bepaal later of je verder wilt.
Doe het zelf
Maak zelf je samenlevingscontract of testament, laat ons het controleren, teken bij een notaris bij jou in de buurt.
Laat je helpen
Bespreek met een erfrechtspecialist je wensen en maak samen je testament, teken bij een notaris bij jou in de buurt.
De TestamentTest geeft jou inzicht of je testament en/of levenstestament goed geregeld is. Op basis van een aantal vragen krijg je snel en eenvoudig meer duidelijkheid over je eigen situatie en mogelijkheden. Je ontvangt na het invullende van de test ook een persoonlijk verslag. Ruim 80.000 mensen hebben de test ingevuld!