Kindsdeel en onterving: dit moet je weten over je erfenis

In het kort

Als je komt te overlijden hebben je kinderen recht op een deel van je erfenis – het kindsdeel. Ook als je een kind onterft, houdt het nog steeds recht op de helft van wat het normaal zou krijgen. Je kunt zelf bepalen wanneer je kinderen hun deel krijgen: direct of pas later.

Wat is het kindsdeel?

Stel, je overlijdt en je laat een partner en kinderen achter. Dan krijgt iedereen een gelijk deel van je erfenis. Met één kind krijgen je partner en kind allebei de helft. Heb je twee kinderen? Dan krijgt iedereen een derde.

Je erfenis bestaat uit alles wat je nalaat:

• Je spullen
• Je huis (of een deel ervan)
• Je spaargeld
• Al je andere bezittingen

Meestal krijgen je kinderen hun deel niet meteen. De wet beschermt namelijk je partner, zodat die goed kan blijven leven. Je kinderen krijgen een vordering op je partner – een soort tegoedbon die ze meestal pas kunnen verzilveren als je partner ook overlijdt.

Kindsdeel bij onterving: wat zijn je rechten?

Je kunt in je testament een kind onterven. Maar zelfs dan beschermt de wet je kind nog: het heeft altijd recht op de legitieme portie. Dat is de helft van wat je kind normaal zou krijgen. Stel dat je kind zonder testament een derde zou krijgen, dan heeft het bij onterving nog recht op een zesde.

Let op: je kind moet hier wel zelf om vragen en krijgt alleen geld, geen spullen.

Kindsdeel en erfbelasting: wat moet je betalen?

Tot een bepaald bedrag hoef je geen belasting te betalen. Dit bedrag noemen we de vrijstelling. De overheid bepaalt elk jaar opnieuw hoe hoog deze vrijstelling is. Ook je kleinkinderen hebben een vrijstelling.

Leeft je partner nog? Dan betaalt die eerst alle erfbelasting. Je kinderen krijgen op dat moment nog geen geld maar een vordering op je partner.

Wanneer wordt het kindsdeel uitbetaald?

Meestal pas als beide ouders zijn overleden. Maar soms kunnen kinderen hun deel eerder opeisen. Bijvoorbeeld als dat in het testament staat of als er iets bijzonders gebeurt. Als ze lang moeten wachten, krijgen ze vaak ook nog rente over hun deel.

Kindsdeel opeisen bij verkoop van het huis

Stel: je partner verkoopt na je overlijden jullie huis. Dan kunnen je kinderen hun deel krijgen, maar alleen als:

• Je dit in je testament hebt geregeld
• Je partner het goedvindt
• Er genoeg geld is

Het kindsdeel in de praktijk: een voorbeeld

Mark en Sophie zijn getrouwd en hebben twee kinderen: Lucas en Emma. Als Mark overlijdt, erven Sophie, Lucas en Emma elk een derde van zijn bezittingen. Sophie blijft in hun huis wonen. Lucas en Emma krijgen een vordering op Sophie die ze pas kunnen opeisen als zij overlijdt.

Hoe lang kun je het kindsdeel opeisen?

Je hebt 20 jaar de tijd om je kindsdeel op te eisen. Die tijd begint te lopen zodra je ouder overlijdt. Soms staat er in het testament een andere termijn – kijk dat dus goed na.

Kan je partner het kindsdeel gebruiken?

Je partner mag het geld van het kindsdeel gebruiken maar moet wel rekening houden met de rechten van je kinderen. Als je partner bijvoorbeeld alles aan goede doelen zou geven, kunnen je kinderen daar bezwaar tegen maken.

Hulp nodig bij het opstellen van je testament?

Bij Thuisnotaris snappen we dat erfrecht ingewikkeld kan zijn. Daarom helpen we je graag met het opstellen van je testament.

• Je ontwerpt je testament online
• Je betaalt een vaste prijs van €275 per testament, geen verrassingen achteraf
• We hebben altijd een persoonlijk gesprek om alles goed door te nemen
• Je krijgt alles in begrijpelijke taal uitgelegd

Wil je weten hoe jouw testament eruit kan zien? Lees dan hier meer over onze testamenten. Of probeer direct onze gratis online tool. Liever eerst overleggen? Plan dan een gesprek met een van onze experts.

Hulp nodig bij het afwikkelen van een testament?

Sta je op het punt om de afwikkeling van de nalatenschap te starten. Thuisnotaris kan je ondersteuning hierin bieden. We hebben een uitgebreid stappenplan geschreven waarin je precies leest wat je allemaal moet doen als er iemand is overleden. We kunnen je direct helpen met een verklaring van erfrecht, de aangifte erfbelasting en het vinden van een specialist om je te helpen bij de afwikkeling.