Erfbelasting in 2025: Tarieven, vrijstellingen en praktische tips

Inleiding

Erfbelasting is een onderwerp dat op de achtergrond speelt totdat je ermee te maken krijgt: na het overlijden van een dierbare of bij het opstellen van je eigen testament. Dan blijkt het opeens belangrijk te weten welke tarieven en vrijstellingen er gelden en hoe je de aangifte moet regelen. In dit artikel lees je wat erfbelasting precies is, wat er in 2025 verandert en wat je kunt doen om goed voorbereid te zijn.

Samenvatting

• Vrijstellingen: Afhankelijk van je relatie tot de overledene gelden er verschillende vrijstellingsbedragen (bijv. voor partner, kinderen of kleinkinderen).
• Tarieven in 2025: De erfbelasting kent schijven en tariefgroepen. Voor partners en kinderen zijn de tarieven lager dan voor kleinkinderen of personen buiten de familie.
• Aangifte & betaaltermijn: Meestal moet je binnen acht maanden na het overlijden aangifte doen. Laat je goed informeren om fouten te voorkomen.
• Tips: Met een helder testament, tijdige schenkingen en professioneel advies kun je erfbelasting (deels) beperken.

Lees vooral verder voor meer details, voorbeelden en praktische tips.

1. Wat is erfbelasting?

Erfbelasting is de belasting die je moet betalen over een nalatenschap. Zodra iemand overlijdt en jij erft (bijvoorbeeld als partner, kind, kleinkind of goede vriend), kun je te maken krijgen met de Belastingdienst. De hoogte van de erfbelasting is afhankelijk van:

• De waarde van wat je erft.
• De relatie tot de overledene (partner, kind, andere verwant, enz.).
• De actuele vrijstellingsbedragen en belastingtarieven.

Nederland heft deze belasting om de overgang van vermogen naar nieuwe eigenaren te reguleren en te belasten.

In onderstaand plaatje zie je hoe erfbelasting werkt. We leggen je dit in de volgende alinea’s verder uit

2. Vrijstellingen voor erfbelasting in 2025

Een vrijstelling betekent dat je een bepaald deel van de erfenis niet hoeft op te tellen bij de belastbare som. De Belastingdienst hanteert ieder jaar nieuwe of aangepaste vrijstellingen. Voor 2025 gelden de volgende bedragen:

Uitzonderingen en bijzondere situaties

• Sommige erfgenamen hebben meerdere vrijstellingen (bijvoorbeeld als er sprake is van een uitgestelde erfenis).
• Voor ouders als erfgenamen van hun kind gelden soms andere regelingen.

3. Tarieven erfbelasting in 2025

Na aftrek van de vrijstelling wordt berekend over welk bedrag je erfbelasting moet betalen. De Belastingdienst werkt met tariefgroepen en schijven:

Voor 2025 gelden de volgende tarieven voor de erfbelasting:

De exacte percentages wijzigen jaarlijks. Controleer daarom altijd de meest recente cijfers op de website van de Belastingdienst.

4. Wanneer moet je erfbelasting betalen?

Over het algemeen moet je binnen acht maanden na overlijden aangifte doen. De Belastingdienst stuurt erfgenamen meestal automatisch een uitnodiging voor de aangifte. Heb je geen uitnodiging gekregen, maar weet je dat je een erfenis ontvangt? Neem dan zelf contact op met de Belastingdienst of vraag een notaris om hulp. Zo voorkom je boetes wegens te late of onjuiste aangifte.

Hoe doe je de aangifte?

• Digitaal: Via Mijn Belastingdienst. Je logt in met jouw DigiD.
• Papieren formulier: Aan te vragen bij de Belastingdienst, bijvoorbeeld als digitaal niet mogelijk is.

Let op dat je tijdig alle informatie en documenten verzamelt, zoals het testament, de overlijdensakte, bankafschriften en eventuele taxatierapporten (bijvoorbeeld bij een geërfde woning).

Lees meer over aangifte erfbelasting »

5. Hoe kun je erfbelasting beperken?

Er zijn een aantal manieren om (een deel van) de erfbelasting te beperken:

1. Schenkingen bij leven: Schenken tijdens je leven kan de nalatenschap kleiner maken, waardoor erfgenamen later minder erfbelasting betalen. Denk aan jaarlijkse vrijgestelde schenkingen aan kinderen of kleinkinderen.
2. Testament op maat: Door bepaalde clausules op te nemen (zoals een langstlevende testament of een tweetrapsmaking) kun je de erfbelasting spreiden of verlagen.
3. ANBI-instellingen: Nalaten aan goede doelen met ANBI-status is volledig vrijgesteld.
4. Levensverzekeringen: In sommige gevallen kan een uitkering buiten de nalatenschap vallen, wat erfbelasting kan drukken.

Dit soort fiscale optimalisaties zijn altijd afhankelijk van je persoonlijke situatie.

Lees meer over het ontwijken van erfbelasting »

6. Praktische tips voor de afwikkeling van een erfenis

Het afwikkelen van een erfenis kan ingewikkeld zijn, zeker als er meerdere erfgenamen of onroerend goed in het spel is. Een beknopte checklist:

1. Overlijdensakte en testament: Vraag de akte aan bij de gemeente en check of er een testament is via het Centraal Testamentenregister.
2. Notaris: Schakel een notaris in als er een testament is, of als de situatie complex is (bijvoorbeeld bij onenigheid tussen erfgenamen).
3. Boedelbeschrijving: Breng de nalatenschap in kaart: spaargeld, hypotheek, schulden, bezittingen, verzekeringen, enz.
4. Aangifte erfbelasting: Verzamel alle documenten die je nodig hebt om aangifte te doen. Let op de termijn van acht maanden.
5. Verdeling: Zodra de Belastingdienst de aanslag erfbelasting stuurt, kun je de erfenis verdelen volgens het testament of de wettelijke verdeling.

Hier vind je een uitgebreid stappenplan bij overlijden »

7. Praktisch voorbeeld

Stel: jouw vader laat in 2025 een nalatenschap van € 200.000 na. Jij bent enig kind en er is geen partner.

• Je hebt als kind in 2025 recht op een vrijstelling van € 25.490. Over dit bedrag betaal je geen erfbelasting.
• Er blijft een bedrag van € 174.510 over (€ 200.000 – € 25.490) waarover je erfbelasting betaalt.
  • Van dit bedrag valt € 154.197 in schijf 1. Hierover betaal je als kind 10%.
  • Van dit bedrag valt € 20.313 in schijf 2 (€ 174.510 – € 154.197). Hierover betaal je 20%.

Voor een exacte berekening raadpleeg je een professional.

Thuisnotaris kan je helpen met de aangifte van de erfbelasting »

8. Veelgestelde vragen (FAQ)

Kan ik de erfbelasting in termijnen betalen?

Ja, dat kan in bepaalde gevallen. Je kunt bij de Belastingdienst een betalingsregeling aanvragen.

Wat als ik geen uitnodiging ontvang voor de aangifte?

Ontvang je geen uitnodiging maar ben je wel erfgenaam? Neem contact op met de Belastingdienst om te voorkomen dat je te laat aangifte doet.

Wat als een deel van de nalatenschap in het buitenland zit?

Dan kunnen zowel de Nederlandse Belastingdienst als het land waar de bezittingen zich bevinden erfbelasting heffen. Soms is er een belastingverdrag om dubbele heffing te voorkomen.

Moet ik ook aangifte doen als de erfenis onder de vrijstelling blijft?

Vaak niet, maar controleer dit altijd. Raadpleeg de Belastingdienst of een notaris bij twijfel.

Conclusie

Erfbelasting is een belangrijke factor bij het afwikkelen van iedere erfenis. Door de actuele tarieven, vrijstellingen en regels voor 2025 te kennen, kun je onaangename verrassingen voorkomen. Of je nu erfgenaam bent of je eigen nalatenschap plant, het loont altijd om je goed te laten informeren en tijdig passende maatregelen te nemen.

Hulp nodig bij testament of nalatenschap?

Thuisnotaris staat voor je klaar:

1. Testament opstellen: Zorg dat jouw wensen helder op papier staan.
   Lees meer over onze testamenten »
2. Afwikkeling nalatenschap: Met ons handige stappenplan krijg je snel inzicht in wat er moet gebeuren na een overlijden.
   Bekijk het stappenplan »
3. Verklaring van erfrecht aanvragen: Regel eenvoudig de juiste juridische documenten om de erfenis verder af te handelen.
   Direct aanvragen »

Zo regel je alles rond jouw nalatenschap of die van een dierbare snel en zorgvuldig. Neem gerust contact met ons op voor persoonlijk advies.

Meer informatie vind je op de website van de belastingdienst:

• Belastingdienst – tarieven erfbelasting 2025
• Belastingdienst – vrijstellingen erfbelasting 2025